Jeszcze jeden wieczór, podczas którego przekonamy się, że w muzyce wszystko jest możliwe. W trakcie spotkania z kompozytorem, literaturoznawcą i autorem tej niezwykłej prezentacji – Piotrem Grellą-Możejko z Edmonton – okaże się, że „Polacy nie gęsi…”, swój głos w Kanadzie mają.
Natomiast my będziemy mieli okazję bliżej się przyjrzeć kilku znanym nie tylko w Kanadzie kompozytorom oraz poznać ich utwory:
Reinhard von Berg urodził się w 1945 w starej i zasłużonej arystokratycznej rodzinie niemieckiej, osiadłej od stuleci w Estonii (jeden z jego przodków, hr. feldmarszałek Fiodor Fiodorowicz (właść. Friedrich Wilhelm Rembert) Berg, ostatni namiestnik Królestwa Polskiego, odegrał szczególnie niechlubną – jak przyznaje sam kompozytor – rolę podczas tłumienia powstania styczniowego). Jego rodzice osiedli w Kanadzie, gdzie Reinhard studiował m.in. w University of Alberta w Edmonton. Jest reprezentantem nurtu eksperymentalnego. W jego twórczości znajdują odbicie (i niejednokrotnie piękne spełnienie) idee europejskiej i amerykańskiej awangardy: muzyka improwizowana, graficzna, elektroniczna, formy multimedialne, serializm, sonorystyka itp.
Rolf Boon urodził się w 1957 w Kingston i w rodzinnym mieście studiował kompozycję oraz fortepian w Queen’s University. Obecnie wykłada kompozycję w Lethbridge University.
Aris Carastathis urodził się w Atenach w roku 1957. Studiował w University of Northern Iowa. Jego wczesne utwory zdradzały fascynację idiomami atonalnym i serialnym. Następnie kompozytor począł wykorzystywać w swych dziełach elementy folkloru, modalności, tonalności, a nawet muzyki popularnej. Osobnym rozdziałem w twórczości kompozytora jest jego bardzo wysoko ceniona muzyka elektroakustyczna.
Michael Matthews, ur. w 1950, posiada doktorat z kompozycji (University of North Texas). . Obecnie uczy kompozycji, teorii oraz muzyki elektroakustycznej w University of Manitoba. Znany jako twórca złożonych dzieł orkiestrowych, misternej muzyki kameralnej (tę ostatnio często wywodzi z kulturowych i filozoficznych źródeł dalekowschodnich) oraz wysoce ekspresywnych dzieł solowych (szczególnie na fortepian); największe znaczenie zdobył jako międzynarodowy autorytet w dziedzinie muzyki komputerowej oraz autor niezwykle udanych dzieł elektroakustycznych. Olbrzymią rolę w jego muzyce – wykonywanej na całym świecie – odgrywają inspiracje literackie.
Robert J. Morin (ur. 1973) twórca bardzo interesujący, skoncentrowany częstokroć na brzmieniu pojedynczego dźwięku lub ich wiązki, zawieszonego w czasie. Jego muzyka to zjawisko z pogranicza dźwiękowo-filozoficznej medytacji – kompozytor podkreśla swoją sympatię do dalekowschodnich idei pozornego bezruchu, zawsze jednak w ujęciu procesualnym.
Jerry Ozipko (ur. 1947), Studiował skrzypce i kompozycję w Uniwersytecie Albertańskim w Edmonton. Zajmuje się wykonawstwem i popularyzacją muzyki awangardowej, w tym kompozytorów polskich (był jednym z pierwszych w Kanadzie propagatorów dzieł Andrzeja Dobrowolskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Bogusława Schaeffera i in.), a także muzyki intuitywnej, improwizowanej i graficznej.
Helve Sastok (ur. 1947) studiowała w edmontońskim Universiti of Alberta. Szczególne miejsce w katalogu dzieł kompozytorki zajmują: muzyka fortepianowa, kameralna oraz elektroakustyczna, w której prezentuje ona ciekawe, świeże idee i, niejednokrotnie, subtelne poczucie humoru.
Jacek Sobieraj urodził się w Gdańsku w 1958. Jest absolwentem tamtejszej Akademii Muzycznej w zakresie dyrygentury chóralnej. Od 1989 mieszka w Kanadzie. Wcześniej mieszkał przez pewien czas w Grecji, gdzie pracował w zespołach tanecznych oraz teatralnych. Już od początków swej kariery kompozytorskiej dał się poznać jako utalentowany twórca muzyki teatralnej oraz baletowej, m.in. dla Teatru Wybrzeże oraz Polskiego Teatru Instrumentalnego R. Miśka. Obecnie pracuje w Wydziale Sztuki Dramatycznej Uniwersytetu Albertańskiego w Edmonton.
Piotr GRELLA-MOŻEJKO Darg III (Katharina Paldauf) na dźwięki elektroniczne i wideo*
Jacek SOBIERAJ Mammography na dźwięki elektroniczne i slajdy**
Michael MATTHEWS On the Outer Edge na dźwięki elektroniczne**
Aris CARASTATHIS Full of Stars na dźwięki elektroniczne i wideo***
Reinhard VON BERG Cult Figure na taśmę i wideo**
Rob MORIN Blue Evening na dźwięki elektroniczne i wideo*
Helve SASTOK Shooting Stars na dźwięki elektroniczne i wideo***
Rolf BOON System 2.3/7 na dźwięki elektroniczne i wideo***
Piotr GRELLA-MOŻEJKO Tártaros na dźwięki elektroniczne i wideo*
LEGENDA:
* prawykonanie światowe
** premiera europejska
*** pierwsze wykonanie w Kielcach
PIOTR GRELLA-MOŻEJKO
Urodził się w Bytomiu. Działalność kompozytorską rozpoczął w kraju. Studiował prywatnie pod kierunkiem prof. Edwarda Bogusławskiego oraz prof. Bogusława Schaeffera. Ukończył studia na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. W 1989 wyemigrował do Kanady. Po studiach na Wydziale Muzyki Uniwersytetu Albertańskiego w Edmonton uzyskał tytuł Master of Music w zakresie kompozycji, a następnie obronił doktorat z literatury porównawczej na podstawie rozprawy o dziele literackim Tadeusza Peipera W Kanadzie studiował pod kierunkiem Alfreda Joela Fishera, Henry'ego Klumpenhouwera, Christophera Lewisa i in. Jest laureatem szeregu nagród artystycznych i naukowych.
Muzykę kompozytora prezentowano dotychczas w dwudziestu siedmiu krajach Europy, obu Amerykach, Australii i Azji, w takich centrach, jak: Antwerpia, Bazylea, Berlin, Bilbao, Dallas, Genewa, Kowno, Londyn, Los Angeles, Kraków, Lozanna, Mexico City, Montréal, Nowy Jork, Ottawa, Paryż, Princeton, St. Petersburg, Seul, Sydney, Toronto, Turyn, Vancouver, Wiedeń, Warszawa i Zurych. Poza komponowaniem zajmuje się także muzykologią i publicystyką muzyczną, inżynierią dźwięku, grafiką komputerową oraz wideo. W Polsce, oprócz uprawiania działalności kompozytorskiej i promocyjnej (festiwale, koncerty, wystawy oraz spektakle multimedialne poświęcone Nowej Muzyce), współpracował jako recenzent, krytyk muzyczny i eseista z szeregiem czasopism literacko-artystycznych i kulturalnych; tę działalność kontynuuje w Kanadzie. Kompozytor poświęca wiele uwagi popularyzacji współczesnej muzyki poważnej, w tym muzyki kompozytorów polskich, których utwory znajdują się stale w programach koncertowych oraz na płytach kompaktowych szeregu wytwórni. Dyskografia kompozytora obejmuje ponad dwadzieścia tytułów, które ukazały się w Kanadzie, Niemczech, Polsce i Szwajcarii.
Koncertom towarzyszą wystawy:
ARTYSTA I JEGO ŚWIAT. WOJCIECH KILAR – PWM S.A.
TWARZE ZAiKS-u – Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
IMPRESJE oraz DYPLOM 2012 – Zespół Państwowych Szkół Plastycznych im. Józefa Szermentowskiego
|