„Zwracam się do kameralistyki, uznając, że więcej można wypowiedzieć głosem ściszonym” – powiedział Krzysztof Penderecki. Podobną motywację zapewne mieli i Grieg i Beethoven, tworząc swoje sonaty, bowiem o sprawach ważnych powinno się mówić głosem ściszonym. Nie chodzi jednak tylko o treść. Uczestnicząc w koncercie kameralnym mamy większą możliwość zaobserwowania harmonijnej współpracy instrumentalistów, co decyduje o doskonałości współbrzmienia, a nie mniej ważna jest wirtuozeria partii solowych.
To wszystko zawiera nasza propozycja na wtorkowy wieczór w Filharmonii, choć niekoniecznie będzie wyłącznie poważnie, jak byśmy się spodziewali po tym wstępie.
Nasze muzyczne spotkanie zaczniemy od bardzo radosnego i żywiołowego, jak na góralszczyznę przystało, tańca z baletu Harnasie Karola Szymanowskiego, który opracował znakomity skrzypek, także kameralista – Paweł Kochański – przyjaciel kompozytora.
Wśród dziesięciu sonat skrzypcowych Beethovena ta zajmuje miejsce szczególne – Sonata A-dur op. 47. Jest to jedno z najgenialniejszych dzieł, nie tylko ze względu na swój wirtuozowski charakter, ale także na bogactwo myśli muzycznych. Ciekawa jest również geneza powstania Sonaty. Otóż Beethoven napisał ją dla pewnego skrzypka, którego poznał w Wiedniu, a jego gra tak mu się spodobała, że zaproponował mu wspólny występ. Skrzypkiem tym był George Britgetower, który urodził się podobno w Polsce – w miejscowości Biała. Jego matką była Polka lub Niemka, natomiast ojcem – murzyński paż księcia Esterhazy’ego. Koncert okazał się wielkim sukcesem, jednak w jakiś czas później Beethoven zmienił adresata dedykacji (prawdopodobnie z powodu kłótni) na innego skrzypka – Rudophe’a Kreutzera, ale francuski artysta nigdy go nie wykonał. Dedykacja w każdym razie pozostała i w ten sposób przylgnęła do Sonaty nazwa – Krutzerowska.
Sonata Griega to „dzieło młodości, która widzi tylko słoneczną stronę życia”. Tak określił ją inny norweski kompozytor, Gerhard Schielderup. W tę młodzieńczą radość wkrada się jednak nuta zastanawiającej powagi. Utwór skomplementował wielki Franciszek Liszt, czym niewątpliwie ułatwił start młodemu adeptowi sztuki.
Program zakończy Wielki Finał z II Sonaty skrzypcowej Krzysztofa Pendereckiego. II Sonata została napisana w 2000 roku specjalnie dla Anne-Sophie Mutter – ulubionej skrzypaczki m.in. Witolda Lutosławskiego. Wielki Finał to ostatnie części utworu –„dramatyczno-tragiczne Allegro oraz Andante, w którym konstytuujący całość smutek zyskuje swe ostateczne, odarte z nadziei stadium”.
Te cztery dzieła wielkich kompozytorów usłyszymy w interpretacji Kai Danczowskiej oraz Justyny Danczowskiej. Matki i córki, mistrzyni skrzypiec i utalentowanej, młodej pianistki-kameralistki.



KAJA DANCZOWSKA
Jest laureatką wielu krajowych i międzynarodowych konkursów skrzypcowych: I nagrody na Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym we Wrocławiu (1959); III nagrody na V Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu (1967); II nagrody na Konkursie Skrzypcowym im. Alberto Curci w Neapolu (1969); II nagrody na Konkursie Wykonań Muzycznych w Genewie (1970); III nagrody na Międzynarodowym Konkursie Radiowym w Monachium (1975); srebrnego medalu na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Królowej Elżbiety Belgijskiej w Brukseli (1976).
Od dziesiątego roku życia występuje jako solistka na obu półkulach. Koncertowała z Krystianem Zimermanem, z którym oprócz sonat C. Francka i W.A. Mozarta nagrała Mity K. Szymanowskiego. Współpracowała także z Heinzem Holligerem, Gidonem Kremerem, Janem Krenzem, Mishą Maiskym, Jerzym Maksymiukiem, Iwanem Monighettim, Krzysztofem Pendereckim, Jurijem Simonowem, Stanisławem Skrowaczewskim, Tadeuszem Strugałą, Witoldem Rowickim i Antonim Witem.
Jest artystką wszechstronną: wykonuje utwory wszystkich epok. Krytycy muzyczni podkreślają w jej grze precyzję techniczną, czystość dźwięku i emocjonalne zaangażowanie w interpretację dzieła muzycznego. W swym dorobku posiada nagrania płytowe, wydawane przez renomowane wytwórnie oraz ponad 400 archiwalnych nagrań radiowych, przede wszystkim dla Polskiego Radia i rozgłośni RIAS. Zasiada w jury wielu konkursów w Polsce i za granicą, m.in. w Poznaniu, Tokio, Monachium, Nowym Jorku, Odense. Od 1972 prowadzi klasę skrzypiec w Akademii Muzycznej w Krakowie, w 1997 otrzymała tytuł profesora zwyczajnego. Jest cenionym pedagogiem, uhonorowanym licznymi nagrodami, m.in. Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” na 50-lecie pracy twórczej w 2006 roku. Kaja Danczowska jest reprezentowana przez Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena.

JUSTYNA DANCZOWSKA
Urodziła się w Krakowie. Naukę gry na fortepianie rozpoczęła w wieku sześciu lat u Janiny Żychowicz. W 2004 uzyskała dyplom po czteroletnich studiach w Akademii Muzycznej w Bazylei w mistrzowskiej klasie Krystiana Zimermana, a w 2007 ukończyła z wyróżnieniem dwuletnie studia w Akademii Muzycznej w Zurychu w klasie Konstantina Scherbakova. Wielokrotnie uczestniczyła w kursach mistrzowskich prowadzonych przez Halinę Czerny-Stefańską. W 1997 zwyciężyła w Konkursie Pianistycznym im. prof. Ludwika Stefańskiego w Płocku, otrzymując ponadto nagrody specjalne za najlepsze wykonanie utworów Bacha i Beethovena. Rok później zdobyła I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim dla Młodzieży w Szafarni. Podczas konkursu dla młodych muzyków w Krakowie w 2000 otrzymała I nagrodę oraz nagrodę specjalną PWM-u za najlepsze wykonanie utworu współczesnego. Jako kameralistka otrzymała nagrodę-koncert na festiwalu „Orpheus 2002“ w Zurychu, nagrodę specjalną jury w konkursie muzyki kameralnej w Neuchatel w 2002 oraz III nagrodę w konkursie muzyki kameralnej w Zurychu „Migros Kulturprozent“ w 2003. Występowała z takimi artystami, jak m. in.: Ilya Gringolts, Kaja Danczowska, Bartosz Koziak, Agata Szymczewska oraz Piotr Pławner. W jej dorobku artystycznym znajduje się płyta z utworami na skrzypce i fortepian K. Szymanowskiego, nagrana wspólnie z Kają Danczowską (nominowana do Fryderyka 2009), oraz płyta z utworami Schuberta, Schumanna, Piatigorskiego i Danczowskiego, które artystka wykonuje wraz z wiolonczelistą Bartoszem Koziakiem. Była stypendystką Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Od 2006 pracuje w Akademii Muzycznej w Krakowie jako pianistka-kameralistka. Artystka jest reprezentowana przez Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena.