3 października 2015, sobota, g. 18.30, sala koncertowa
Giuseppe Verdi (1813–1901)
Il trovatore
Trubadur
Opera w czterech aktach (1853)
Libretto: Salvatore Cammarano na podstawie dramatu Antonia Garcíi Gutiérreza
Premiera niniejszej inscenizacji The Metropolitan Opera:
16 lutego 2009
Obsada:
Štefan Kocán jako Ferrando, kapitan straży
Maria Zifchak jako Ines
Anna Netrebko jako Leonora
Dmitri Hvorostovsky jako hrabia di Luna
Yonghoon Lee jako trubadur Manrico
Dolora Zajick jako Cyganka Azucena
Edward Albet jako Cygan
David Lowe jako Posłaniec
Raúl Melo jako Ruiz
Soliści, chór, balet i orkiestra The Metropolitan Opera
Marco Armiliato dyrygent
Realizatorzy:
Sir David McVicar reżyseria
Charles Edwards scenografia
Brigitte Reiffenstuel kostiumy
Jennifer Tipton światło
Leah Hausman choreografia
Prowadzenie podczas transmisji:
Susan Graham
ADAM CZOPEK słowo wstępne
Realizacja telewizyjna transmisji:
Gary Halvorson
kup bilet on-line
Wielka opera, wielkie głosy i wielkie namiętności. Trubadur to sztandarowe dzieło ze środkowego okresu twórczości Verdiego, z klasycznym trójkątem bohaterów: zakochanymi Leonorą i Manrikiem oraz zazdrosnym czarnym charakterem – hrabią di Luną. W tle splątane i dramatyczne losy rodzinne z wykradzeniem i zamianą dzieci oraz cygański tabor. Początkowo centralną postacią opery miała być Azucena – stara Cyganka, jedyna postać znająca przeszłość i obserwująca dramatyczny rozwój wydarzeń. Ostatecznie Verdi na pierwszy plan wysunął Manrica i Leonorę – ich arie należą do największych operowych przebojów. Z wymagającą partią Leonory zmierzy się Anna Netrebko, dodając nową rolę do swojego obszernego już repertuaru. Jej ukochanym trubadurem będzie Yonghoon Lee, wschodząca gwiazda nowojorskiej sceny.
Przedstawienie trwa 3 godz. 10 min. (w tym 1 przerwa)
Treść opery
AKT PIERWSZY
Pojedynek
Hiszpania jest rozdarta przez wojnę domową. Hrabia di Luna, dowódca wojsk księcia Aragonii, jest zakochany w Leonorze, młodej arystokratce w służbie królowej. Ferrando, kapitan straży Luny, opowiada historię Cyganki, którą oskarżono o rzucenie uroku na dzieci ojca hrabiego i spalono na stosie. Córka Cyganki pomściła śmierć matki porywając jednego z chłopców. Jak wieść niesie wrzuciła niemowlę do ognia, w którym spłonęła jej matka. Potem Cyganka przepadła bez wieści. Młody hrabia di Luna, gdy dorósł, postanowił odnaleźć zabójczynię swego brata.
Leonora kocha ze wzajemnością młodego człowieka, którego poznała jeszcze przed rozpoczęciem wojny, a który teraz powrócił i śpiewa serenadę pod jej balkonem. Również Luna pojawia się pod oknem ukochanej. Dochodzi do konfrontacji dwóch rywali. Trubadur ujawnia swoją prawdziwą tożsamość: to Manrico, przywódca rebeliantów. Hrabia wyzywa go na pojedynek na śmierć i życie.
AKT DRUGI
Cyganie
Pojedynek zakończył się zwycięstwem Manrica. Pokonał hrabiego, ale w ostatniej chwili darował mu życie. Tymczasem wojna trwa. Manrico odniósł ciężkie rany i teraz zdrowieje w cygańskim obozie pod opieką swej matki Azuceny. To ona jest kobietą, której szuka di Luna. Nad jej życiem zaciążyła tragiczna śmierć matki i jej własna zemsta. Azucena opowiada Manrikowi, że wprawdzie porwała synka hrabiego, ale potem w chwili szału to własne dziecko rzuciła w płomienie. Na pytanie Manrika, kim w takim razie jest on sam, odpowiada wymijająco, że najważniejsza jest miłość macierzyńska, którą mu okazywała całe życie. Manrico otrzymuje wiadomość, że Leonora, sądząc, że jej ukochany zginął na wojnie, postanowiła wstąpić do klasztoru. Manrico wyrusza, aby ją powstrzymać.
Di Luna planuje szturm na klasztor, aby porwać Leonorę. W odpowiednim momencie nadciąga Manrico ze swoimi ludźmi, którzy powstrzymują zbirów hrabiego. W zamieszaniu zakochani uciekają.
Przerwa
AKT TRZECI
Syn Cyganki
Di Luna i jego armia atakują twierdzę, gdzie schronił się Manrico z Leonorą. Azucena usiłuje się przekraść do zamku i zostaje schwytana. Ferrando rozpoznaje ją jako zabójczynię brata hrabiego. Luna tryumfuje, gdy dowiaduje się, że to matka Manrica: może zmusić swego rywala, by wyszedł z twierdzy i pomścić śmierć swego brata.
W zamku Manrico i Leonora przygotowują się do ślubu. Gdy trubadur dowiaduje się o schwytaniu Azuceny pozostawia ukochaną i biegnie na ratunek matce.
AKT CZWARTY
Egzekucja
Armia Manrika została pobita, a on i Azucena są w niewoli. Leonora uciekła i teraz przychodzi do więzienia. Ofiaruje Hrabiemu Lunie swoją rękę w zamian za życie trubadura i Cyganki. Potajemnie zażywa truciznę.
Manrico odtrąca Leonorę, gdy dowiaduje się, jaką cenę zapłaciła za jego wolność. Dopiero, gdy ukochana umiera w jego ramionach, widzi jej poświęcenie. Luna rozkazuje ściąć trubadura i spalić Azucenę. Gdy Manrico ginie, Cyganka wyznaje prawdę: Hrabia skazał na śmierć własnego brata!
__________________________________________________________________________________________________________________
Z komentarza Piotra Kamińskiego
„Gdyby w operach nie było już cavatin, duetów, tercetów, chórów i finałów, gdyby cały utwór mógł stanowić jedną wielką całość, uznałbym to za lepsze i rozsądniejsze rozwiązanie. […] Jeśli pan potrafi, proszę to zrobić”. Tak Verdi pisał do Cammarana 4 IV 1851 roku. Ale Cammarano tego nie potrafił i nie zrobił, co skądinąd nie przeszkodziło Verdiemu w stworzeniu olśniewającej partytury. […] Prościutką receptę na idealnego „Trubadura” sporządził Enrico Caruso, największy Manrico wszechczasów: wystarczy zgromadzić na scenie czworo największych śpiewaków na świecie! Od 1853 roku to właśnie próbują czynić wszystkie teatry świata, ze zmiennym szczęściem.
Piotr Kamiński, „Tysiąc i jedna opera”, Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, Kraków 2008.
__________________________________________________________________________________________________________________
ANNA NETREBKO sopran
Leonora
Urodzona w Krasnodarze rosyjska sopranistka zyskała międzynarodową sławę po swoim debiucie w partii Violetty w „La traviacie” Verdiego na Salzburger Festspiele w 2002 roku. W kolejnych latach była uznawana dwukrotnie przez grono krytyków za najlepszą śpiewaczkę świata. Jej kariera rozpoczęła się w 1994 roku na scenie Teatru Maryjskiego w Sankt Petersburgu. Od tryumfu w Salzburgu Netrebko występuje we wszystkich najważniejszych teatrach operowych świata, m.in. w: The Metropolitan Opera, Lyric Opera of Chicago, londyńskiej Royal Opera House Covent Garden, mediolańskim Teatro alla Scala, a także operach Wiednia, Paryża, Zurychu, Berlina i Monachium. W Met zadebiutowała jako Natasza w monumentalnym spektaklu „Wojny i pokoju” Prokofiewa (2002). Do tej pory wystąpiła w aż czternastu premierach tego teatru. Przez trzy lata pod rząd brała udział w wieczorach inaugurujących sezon w Met. W ubiegłych sezonach podziwialiśmy ją jako Tatianę w „Eugeniuszu Onieginie”, Lady Makbet w „Makbecie” Verdiego i tytułową Jolantę w operze Czajkowskiego.
YONGHOON LEE tenor
Manrico
Pochodzi z Korei Południowej. Studiował na Uniwersytecie Narodowym w Seulu oraz w Mannes College i The New School of Music w Nowym Jorku. Na zawodowej scenie zadebiutował w 2007 roku w tytułowej roli w „Don Carlosie” Verdiego w Teatro Municipal w Santiago. Obecnie współpracuje z licznymi wiodącymi teatrami operowymi, a szczególnie z Royal Opera House Covent Garden. W Londynie zadebiutował w 2013 roku jako Cavaradossi w „Tosce”, w kolejnych latach powracał tam jako Don José w „Carmen” Bizeta i Turiddu w „Rycerskości wieśniaczej” Mascagniego. Repertuar koreańskiego śpiewaka oprócz wymienionych obejmuje partie Rudolfa w „Cyganerii”, Kalafa w „Turandot” i Manrica w „Trubadurze”. Występował w nich na scenach Metropolitan Opera w Nowym Jorku, La Scali w Mediolanie, Deutsche Oper w Berlinie i Lyric Opera w Chicago.
DMITRI HVOROSTOVSKY baryton
Hrabia di Luna
Rosyjski baryton. Urodził się i studiował w Krasnojarsku na Syberii. W 1989 roku zdobył prestiżową nagrodę na konkursie śpiewaczym w Cardiff. Po jego debiucie na zachodniej scenie (Nicea, „Dama pikowa” Piotra Czajkowskiego) jego kariera wprost eksplodowała. Odtąd występuje na wszystkich najważniejszych scenach świata, prestiżowych festiwalach i w sławnych salach koncertowych, jak: Royal Opera House, Covent Garden, nowojorska Metropolitan Opera, Opera Paryska, Festiwal w Salzburgu, Teatro alla Scala w Mediolanie i Wiener Staatsoper. Dmitri zachowuje silną muzyczną i osobistą więź z Rosją. Był pierwszym śpiewakiem operowym, który dał solowy koncert na Placu Czerwonym, transmitowany do 25 krajów świata, dał także serię koncertów „Hvorostovsky i przyjaciele”. Ostatnio środowisko muzyczne obiegła informacja, że artysta zmaga się z poważną chorobą. Artysta musiał odwołać wszystkie letnie występy, ale z początkiem sezonu powraca na deski Met.
DAVID MCVICAR reżyser
Jest uznany za jednego z najlepszych reżyserów operowych świata. Studiował w rodzinnym w Glasgow w School of Art i Royal Scottish Academy na wydziałach aktorskim, scenograficznym i reżyserskim. Stworzył niezliczone spektakle operowe dla najważniejszych scen Europy, Ameryki i Australii. Jego inscenizacje pojawiają się regularnie na scenach całego świata oraz w telewizji i na DVD. W 2012 roku otrzymał od królowej Elżbiety tytuł szlachecki za zasługi dla opery. Sławę przyniosła mu m.in. „Koronacja Poppei” prezentowana kolejno na scenach Champs Elysee w Paryżu, Staatsoper Berlin, opery w Strasbourgu i La Monnaie. Na scenie Met zresalizował m.in. „Anne Boleyn” i „Marię Stuardę” oraz „Rycerskość wieśniaczą” i „Pajace”. W tym sezonie zobaczymy jego nową inscenizację „Roberta Devereux”. Jego spektakle „Adriany Lecouvreur”, „W kleszczach lęku”, „Alciny”, „Gwałtu na Lukrecji”, „Rigoletta” i „Łaskawości Tytusa” zostały nominowane do Olivier Award. Był również nominowany do Olivier Award za wybitne osiągnięcia w operze.
powrót do strony głównej
|